Ngày 23/6, tại TP Cần Thơ, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Lê Quốc Doanh chủ trì Hội Nghị “Sơ kết sản xuất vụ HT 2017 và triển khai kế hoạch sản xuất vụ TĐ, Mùa 2017 tại Đông Nam bộ (ĐNB) và ĐBSCL”.
Hội nghị Sơ sơ kết vụ HT 2017, triển khai vụ TĐ 2017 (Ảnh: Hữu Đức)
Đây là hội nghị quan trọng tập trung vào sản xuất nông nghiệp trong lĩnh vực trồng trọt, đặc biệt trọng tâm là cây lúa ở khu vực Nam bộ, với sự tham gia hơn 150 đại biểu lãnh đạo các cơ quan chuyên môn thuộc ngành nông nghiệp, Đài khí tượng thủy văn khu vực Nam bộ, các Viện-Trường, Sở NN-PTNT các tỉnh, thành phố vùng ĐBSCL, Hiệp hội lương thực Việt Nam (VFA) cùng các doanh nghiệp (DN).
Đối với vụ lúa ĐX 2016-2017, với tổng diện tích toàn vùng Nam bộ hơn 1,6 triệu ha, giảm hơn 15.200 ha; năng suất ước đạt 6,3 tấn/ha, giảm 0,8 tạ/ha; sản lượng ước đạt trên 10,1 triệu tấn, giảm 226.000 tấn so với ĐX 2015-2016. Trong đó, vùng ĐBSCL có trên 1,5 triệu ha, giảm hơn 17.500 ha, năng suất ước đạt trên 6,3 tấn/ha, giảm 0,82 tạ/ha; sản lượng ước đạt trên 9,7 triệu tấn, giảm 238.300 tấn so với ĐX 2015-2016.
Nguyên nhân giảm sản lượng lúa, qua phân tích số liệu tổng hợp từ Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu (BĐKH), cho thấy, nhiệt độ phổ biến ở mức cao hơn giá trị trung bình nhiều năm (TBNN); Tổng lượng mưa ở mức xấp xỉ hoặc cao hơn giá trị TBNN; Tổng số giờ nắng thì ở mức xấp xỉ hoặc thấp hơn giá trị TBNN…
Thu hoạch lúa HT 2017 ở ĐBSCL (Ảnh: Lê Hoàng Vũ)
Tuy nhiên, nhận định về tình hình thị trường, cơ hội lúa gạo đang mở ra. Theo VFA dự báo, tình hình thị trường lúa gạo xuất khẩu từ nay đến tháng 9/2017 có dấu hiệu khả quan. Một số địa phương trong vùng ĐBSCL thu hoạch lúa vụ HT sớm, nông dân bán lúa giá tăng lên và các DN thu mua tiêu thụ tốt. Theo ước tính riêng vụ lúa HT 2017 sẽ có khoảng 3 triệu tấn gạo hàng hóa.
Từ tháng 6/2017 trở đi với các hợp đồng xuất khẩu tập trung cùng với hợp đồng thương mại có thể xuất khẩu thêm 880.000 tấn. Song song đó gạo Việt đang đấu thầu tại Philippiner khoảng 250.000 tấn. Trong khi, gạo Thái Lan tồn kho còn ít, vì vậy có thể đây là yếu tố tăng giá.
Vấn đề là bàn giải pháp tăng sản xuất lúa gạo, nâng cao hiệu quả vụ TĐ 2017. Sau khi các cơ quan chuyên ngành từ các Cục Trồng trọt, BVTV, Thủy lợi, Đài khí tượng thủy văn khu vực Nam bộ đã đưa ra nhiều dự báo, phân tích tình hình và đề xuất các giải pháp, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh nhận định: Hằng năm vụ lúa TĐ ở Nam bộ có diện tích khoảng 800.000 ha, có năm cao nhất gần 900.000 ha. Đây là vụ lúa thuận lợi, thu hoạch trong thời tiết khô ráo, ít bị mưa, chất lượng lúa gạo tốt, đáp ứng nhu cầu thị trường. Nhất là trong tình hình xuất khẩu gạo có nhiều triển vọng tăng trưởng về lượng và giá cả có lợi cho cả người sản xuất và DN.
Một số địa phương gia cố đê bao cống đập đề phòng lũ, bảo vệ lúa TĐ (Ảnh: Lê Hoàng Vũ)
Tuy nhiên, vụ TĐ ở ĐBSCL lo nhất ảnh hưởng bởi mùa lũ. Vừa qua cơ quan khí tượng thủy văn Nam bộ dự báo lũ sớm so với TBNN. Mặt khác, qua khảo sát lúa HT ở một vài địa phương hai tỉnh Long An, Đồng Tháp có dấu hiệu bệnh vàng lùn-lùn xoắn lá phát sinh. Đây là vấn đề các cơ quan BVTV cần xem xét đánh giá để có thông tin kịp thời, không thể chủ quan.
Thứ Trưởng Lê Quốc Doanh chỉ đạo ưu tiên sản xuất vụ TĐ ở những vùng an toàn đối với lũ, lấy mức lũ năm 2011 để bố trí sản xuất lúa cho vùng ngập sâu khu vực Đồng Tháp mười và Tứ giác Long Xuyên hạn chế đến mức thấp nhất những thiệt hại có thể xảy ra bằng những giải pháp đồng bộ về thời vụ; cơ cấu giống, chọn giống lúa chất lượng cao được thị trường chấp nhận và chống chịu sâu bệnh. Chú trọng gia cố đê bao, cống đập đảm bảo an toàn...phấn đấu tăng một phần sản lượng bù đắp sụt giảm của vụ ĐX bằng các biện pháp tăng năng suất, mở rộng diện tích ở vùng ngập nông và vùng ven biển.
+ Theo Cục Trồng trọt, sơ kết tình hình SX lúa vụ HT 2017 gặp thuận lợi về nguồn nước. Vụ HT 2017 toàn vùng Nam bộ gieo sạ hơn 1,7 triệu ha, giảm 35.458 ha (do chuyển đổi cây trồng ở một số địa phương); năng suất ước đạt: 5,66 tấn/ha, tăng 2,98 tạ/ha và sản lượng ước trên 9,7 triệu tấn, tăng hơn 325.400 tấn so HT 2016. Đến nay lúa HT 2017 đã hoạch khoảng 300.000 ha, diện tích còn lại tập trung ở giai đoạn đẻ nhánh-đòng trổ.
+ Theo Sở NN-PTNT các tỉnh Nam bộ, kế hoạch sản xuất vụ TĐ 2017 là 759.200 ha, giảm 65.729 ha so năm 2016; năng suất ước đạt 55,12 tạ/ha, tăng 4,11 tạ/ha; sản lượng ước đạt trên 4,1 triệu tấn, giảm 23.310 tấn so với vụ TĐ 2016.